Onrechtmatige hinder

Hinder komt in allerlei verschijningsvormen voor. Wanneer wordt er gesproken over hinder en wanneer is hinder onrechtmatig? Onrechtmatige hinder ziet men het meest voorkomen in het burenrecht. U kunt dan bijvoorbeeld denken aan: bomen van de buren die het licht wegnemen, het plaatsen van een  schutting door één van de buren, stankoverlast door bijvoorbeeld dieren die gehouden worden of geluidsoverlast.

Zelfs als percelen niet aan elkaar grenzen, is het mogelijk, dat er sprake is van hinder die onrechtmatig is. U kunt bijvoorbeeld geluidsoverlast ervaren van een verderop gelegen discotheek. Het is ook mogelijk, dat u stankoverlast heeft van de uitstoot van gassen door een bedrijf. Niet alleen de  eigenaar van een perceel heeft de mogelijkheid om te klagen over de (mogelijk) onrechtmatige hinder. Bent u huurder van een perceel en u ondervindt hinder van de buren, dan kunt u ook een vordering uit onrechtmatige hinder instellen.

Artikel 37 van Boek 5 BW gaat over onrechtmatige hinder. Op dit artikel wordt vaak een beroep gedaan als er sprake is van (mogelijk) onrechtmatige hinder.

Het is sterk afhankelijk van de precieze situatie of er daadwerkelijk sprake is van onrechtmatige hinder. Er zal vooraleerst gekeken worden naar:

• de aard van de hinder;
• de ernst van de hinder;
• de duur van de hinder;
• omstandigheden waaronder de hinder plaatsvindt;
• welk belang wordt gediend;
• mogelijkheid en bereidheid om schade te voorkomen;
• gevoeligheid voor het handelen;
• plaatselijke en persoonlijke omstandigheden;
• anterieur hinderlijk gebruik;
• tijdstip van de hinder veroorzakende activiteiten;
• schade die door de hinder wordt veroorzaakt;
• het moment waarop over de hinder wordt geklaagd.

Bij de omstandigheden van het geval kijkt men onder andere naar de plaats van de hinder. Een inwoner van een stad, heeft bijvoorbeeld met meer hinder te maken en dient hiermee rekening te houden, dan iemand die op het platteland woont. Er is daarom in de stad vaak minder snel sprake van onrechtmatige hinder. De rechter zal verder kijken naar wanneer de hinder is begonnen en wanneer de klager zich heeft gevestigd op het perceel waar de hinder wordt ervaren. Is de hinder (pas) na de vestiging van de klager begonnen, dan is er sneller sprake van onrechtmatige hinder dan dat de hinder er al veel langer was, want dan had de klager dit kunnen weten.

Ook de noodzaak van de handeling  die de hinder toebrengt, speelt een rol bij de beoordeling van onrechtmatige hinder. Als een bepaalde voor u hinderlijke activiteit noodzakelijk is, dan is er niet snel sprake van onrechtmatige hinder. Bij een melkfabriek komen dagelijks vrachtwagens met melk aanrijden. Ondervindt u hinder van het geluid van de vrachtwagens en u wilt een beroep doen op onrechtmatige hinder, dan is dit vaak kansloos, want de vrachtwagens moeten nu eenmaal lossen bij de melkfabriek.

Er is ook jurisprudentie over de vraag of er sprake is van onrechtmatige hinder. Hier moet ook rekening mee gehouden worden. U hebt bijvoorbeeld een klacht over zonlicht wat u ontnomen wordt. In een uitspraak van de Rechtbank Gelderland, 17 april 2013, ECLI:NL:RBGEL:2013:CA0027, wordt gesteld dat: Er bestaat geen recht op onbeperkte toetreding van zonlicht. Bomen dienen namelijk ook het algemeen belang, hetgeen wordt onderstreept door het vereiste van een kapvergunning. Het ontnemen van zonlicht, is daarmee niet altijd onrechtmatige hinder.

Bij het verspreiden van rumoer (geluid) kunt u denken aan geluidsoverlast veroorzaakt door vliegverkeer, machines, dieren, motorvoertuigen, schreeuwende kinderen etc.

Bij stankoverlast kunt u denken aan onder andere het roken van sigaren en sigaretten, barbecueën, houtkachels en de geur van een pluimveebedrijf.

Overlast door dieren wordt meestal veroorzaakt door katten en honden. Hierbij kunt u denken aan de kat van de buren die zijn behoefte in uw tuin doet of de hond van de buren die voortdurend blaft. Het is ook mogelijk dat u hinder ondervindt van de geur van dieren.

Als u van mening bent dat uw buren onrechtmatige hinder veroorzaken, zult u een verbod tot verdere veroorzaking van die hinder wensen. Op basis van de wet kunt u vorderen dat de onrechtmatige hinder stopt. Dit verbod kan gepaard gaan met een dwangsom. Dit kan om van alles gaan. Denk aan het verbod op het maken van muziek op bepaalde tijden, het verbod op het laten lopen van de hond door uw tuin, het verbod op het ontnemen van zonlicht, het verbod op het houden van een specifiek aantal katten, etc. Het is ook mogelijk om herstel van de oude situatie te vorderen, bijvoorbeeld als uw buren uw erf hebben verontreinigd en u wilt dat alles wordt verwijderd.

U kunt ook een verbod vragen indien er nog niet sprake is van onrechtmatige hinder, maar er wel een dreiging is dat dit gaat gebeuren. Voor toewijzing van deze vordering, eist de Hoge Raad een concreet belang in die zin dat er sprake is van een reële dreiging dat de gedragingen die u verboden wilt zien zullen worden verricht. Naast het vorderen van een verbod of gebod van onrechtmatige gedragingen, behoort een vordering tot betaling van schadevergoeding eveneens tot de mogelijkheden. Dit kan gaan om zowel materiële als immateriële schade.

Het is dus belangrijk om u te laten informeren door een jurist of advocaat mocht u last hebben van (mogelijk) onrechtmatige hinder.