Erfafscheiding en afsluiting

Onder een scheidsmuur moet een op de erfgrens geplaatste vrijstaande muur worden verstaan. Dan komt de vraag opdagen wat onder een muur moet worden begrepen. Onder muur wordt verstaan iedere van een daartoe geschikte stof vervaardigde, ondoorzichtige afsluiting. Heggen, coniferen en andere beplanting vallen niet onder het begrip muur.

Een op de erfgrens geplaatste scheidsmuur (erfafscheiding) is mandelig en dus gemeenschappelijk eigendom. De kosten voor het oprichten van een erfafscheiding, maar ook die van onderhoud, herstel en vernieuwing moeten worden gedeeld.

Artikel 5:48 BW is een hele korte bepaling in het burenrecht die heel logisch klinkt. Het wetsartikel bepaalt dat de eigenaar van een erf bevoegd is dit af te sluiten. De afsluiting moet op het eigen erf worden geplaatst. Als het erf niet is afgesloten geldt artikel 5:22 BW: Wanneer een erf niet is afgesloten, mag ieder er zich op begeven, tenzij de eigenaar schade of hinder hiervan kan ondervinden of op duidelijke wijze kenbaar heeft gemaakt, dat het verboden is zonder zijn toestemming zich op het erf te bevinden, een en ander onverminderd hetgeen omtrent openbare wegen is bepaald. Het bekende bordje “verboden toegang” bent u vast en zeker wel eens tegengekomen.

Het feit dat in de wet is opgenomen dat een eigenaar bevoegd is zijn erf af te sluiten, betekent dat lagere wetgevers (bijvoorbeeld de gemeente) niet bevoegd zijn dit recht van de eigenaar te ontnemen. Wel kan de eigenaar te maken krijgen met beperkingen, door lagere wetgevers opgelegd. Zo mogen er eisen worden gesteld aan hoogte, constructie en het uiterlijk van de afsluiting.

De vraag of een recht van weg de uitoefening van het recht om het erf af te sluiten kan verhinderen, is al regelmatig in de rechtspraak aan de orde geweest. Uit de rechtspraak blijkt dat het erf nog steeds mag worden afgesloten, op voorwaarde dat de rechthebbende van het recht van weg toegang tot zijn erf houdt. Om een en ander te kunnen bewerkstelligen kan de rechthebbende van het recht van weg een sleutel krijgen van het hek.